Dziewczyny krzyczały... ale nie było zmiłuj! Taki był lany poniedziałek w Wilamowicach pod Bielskiem

Zobacz zdjęcia -kliknij TUTAJ!

- Obawiałem się, że ten zwyczaj będzie zanikać, jak wiele zwyczajów w Polsce. Ale wczoraj poszedłem zobaczyć na ulice, jak to wygląda i chodziły trzy grupy śmiergustników, czyli jest stabilnie - powiedział w rozmowie z Dziennikiem Zachodnim etnolog i folklorysta dr Tymoteusz Król ze Stowarzyszenia na Rzecz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Miasta Wilamowice „Wilamowianie”, który w tym roku nie chodził ze śmiergustnikami, ale zrobił wiele, żeby ten i sporo innych zwyczajów Wilamowic nie zaniknęły. Dodał, że zauważył ich chodzili chłopcy w różnym wieku, więc jest szansa, że w najbliższych latach Wilamowskie Śmiergusty będą się odbywały. - Zresztą śmiergust nie potrzebuje pomocy naszego stowarzyszenia. On żyje sam. Bardzo się cieszę, że są takie zwyczaje, iż nie musimy w nich brać udziału, a ludzie sami je organizuję - dodał dr Król.

Wilamowickie śmiergusty zaczynają się już w niedzielny wieczór, kiedy to grupy chłopców przebranych w kolorowe stroje zaczynają odwiedzać panny.

- Coś się tam je polewa, można się pośmiać, pośpiewać, nawet coś wypić - mówią ze śmiechem w Wilamowicach. I dodają: - To nasza tradycja. Chcemy ją podtrzymywać. Panna musi być mokra, my musimy mieć kolorowe stroje. Tak było, jest i mamy nadzieję, że tak będzie - podkreślają śmiergustnicy.

Zwyczaj ma już przynajmniej 200 lat. Przeszedł różne przeobrażenia. Kiedyś bardziej chodziło o przebieranie się w różne postacie. Teraz każdy ma strój śmiergustnika. Pojawiły się one już przed I wojną światową.

Tradycja zwana w Wilamowicach śmiergustem przetrwała do chwili obecnej i jest kultywowana z ogromnym entuzjazmem. Niegdyś na rynku spotykali się przebierańcy, którzy pełnili określoną rolę lub funkcję. Młodzi mężczyźni przebierali się za różne postacie np. lekarza, kominiarza, czy policjanta. Obecnie strój przebierańców ujednolicił się i zachował w podstawowej formie.

- Każdy strój jest indywidualny, każdy stój jest inny, każdy szyje go sam dla siebie - mówią śmiergustnicy. - Chodzi o to, by było w nim jak najwięcej kolorów, szmatek i frędzelków - dodają.

Zwyczaj wilamowskich śmiergustów przyciąga mieszkańców, którzy przyglądają się, jak przebierańcy łapią panny i przy dźwiękach muzyki z akordeonu i śpiewów wrzucają do wody.